Ocena wybuchu obowiązek pracodawcy! 
 

Ocena zagrożenia wybuchem zapobiega wielu nieszczęśliwym wypadkom. Przed udostępnieniem miejsca pracy, w którym istnieje możliwość wystąpienia atmosfery wybuchowej, pracodawca jest zobowiązany sporządzić dokument zabezpieczenia przed wybuchem. Jest to właśnie ocena zagrożenia wybuchem, która jest sporządzana po szczegółowym sprawdzeniu warunków, jeśli chodzi o bezpieczeństwo w danym zakładzie pracy.

CodexBHP ocenia zagrożenie wybuchem oraz sporządza stosowny dokument zabezpieczenia przed wybuchem, dostosowując ofertę do potrzeb klienta.

Dokonując oceny, należy brać przede wszystkim pod uwagę takie zagadnienia jak:

• prawdopodobieństwo i czas występowania atmosfery wybuchowej, ,
• prawdopodobieństwo wystąpienia oraz uaktywnienia się źródeł zapłonu, w tym wyładowań elektrostatycznych,
• eksploatowane przez pracodawcę instalacje, używane substancje i mieszaniny, zachodzące procesy i ich wzajemne oddziaływania,
• rozmiary przewidywanych skutków wybuchu.

Opracowany dokument zabezpieczenia przed wybuchem zawiera:

• identyfikację i ocenę zagrożenia wybuchem stwarzanych przez urządzenia techniczne, procesy technologiczne, surowce,

• identyfikację wystąpienia atmosfer wybuchowych,

• prawdopodobieństwo i częstotliwość występowania atmosfer wybuchowych,

• prawdopodobieństwo występowania efektywnych źródeł zapłonu,

• ocenę skali przewidzianych niepożądanych skutków,

• określenie jakie środki zapobiegawcze należy zastosować aby zapobiec wystąpieniu atmosfery wybuchowej lub w przypadku wybuchu zminimalizować skutki.

Oceną należy objąć również miejsca pracy, które są albo mogą być połączone poprzez otwory z innymi miejscami, gdzie może wystąpić atmosfera wybuchowa.

Zobacz również: ocena zagrożenia wybuchem.

Na podstawie opracowanego dokumentu, pracodawca jest obowiązany wydać pisemne instrukcje dotyczące prac w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Ponadto w zakładzie należy zastosować system zezwoleń na wykonywanie pracy polegającej na wykonywaniu czynności niebezpiecznych oraz czynności wpływających na inną wykonywaną pracę, stwarzając zagrożenie. Dokument musi być sporządzony przed dopuszczeniem stanowiska pracy do eksploatacji.



Przepis § 5 ust. 4 rozporządzenia [1] zobowiązuje pracodawcę do oznaczenia miejsc wstępu do przestrzeni, w których istnieje możliwość wystąpienia atmosfery wybuchowej w ilościach zagrażających życiu i zdrowiu, znakiem ostrzegawczym (trójkąt z czarnym obramowaniem i czarnymi literami Ex na żółtym tle). Poza znakiem można umieścić dodatkowe opisy, np. dotyczące określenia stref zagrożonych wybuchem.


Ocena zagrożenia wybuchem, a dokument zabezpieczenia przed wybuchem różnice.
 

Jeżeli w budynku są prowadzone procesy technologiczne z użyciem materiałów mogących wytworzyć mieszaniny wybuchowe lub w których materiały takie są magazynowane, dokonuje się oceny zagrożenia wybuchem.

• pomieszczenie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5 kPa, określa się jako pomieszczenie zagrożone wybuchem,
• w pomieszczeniu należy wyznaczyć strefę zagrożenia wybuchem, jeżeli może w nim występować mieszanina wybuchowa o objętości co najmniej 0,01 m3 w zwartej przestrzeni. Rozporządzenie  zawiera ponadto, przydatny do określania wspomnianego powyżej przyrostu ciśnienia, załącznik pt. Wytyczne w zakresie określania przyrostu ciśnienia w pomieszczeniu, jaki mógłby zostać spowodowany przez wybuch zostały okreslone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010 r. (Dz.U. Nr 109, poz. 719).

Zakwalifikowanie pomieszczenia jako zagrożone wybuchem wiąże sie z dostosowaniem budynku do wymagań ochrony przeciwpożarowej oraz warunków techniczno-budowlanych.

Warunki techniczno-budowlane dla pomieszczeń zagrożonych wybuchem:

1. w pomieszczeniu zagrożonym wydzieleniem się lub przenikaniem z zewnątrz substancji szkodliwej dla zdrowia bądź substancji palnej, w ilościach mogących stworzyć zagrożenie wybuchem, należy stosować dodatkową, awaryjną wentylację wywiewną, uruchamianą od wewnątrz i z zewnątrz pomieszczenia oraz zapewniającą wymianę powietrza dostosowaną do jego przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy;
2. w instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewody z pomieszczenia zagrożonego wybuchem nie mogą łączyć się z przewodami z innych pomieszczeń;
3. przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru, należy stosować w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej 1.000 m3 lub zawierających strefy zagrożone wybuchem,
4. nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem należy stosować lekki dach, wykonany z materiałów co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczającej 75 kg/m2 rzutu, licząc bez elementów konstrukcji nośnej dachu, takich jak podciągi, wiązary i belki;
5. ściany oddzielające pomieszczenie zagrożone wybuchem od innych pomieszczeń powinny być odporne na parcie o wartości 15 kPa;
6. pomieszczenie zagrożone wybuchem należy sytuować na najwyższej kondygnacji budynku;
7. w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem długość przejścia ewakuacyjnego, nie powinna przekraczać 40 m;
8. dopuszcza się prowadzenie przez pomieszczenie zagrożone wybuchem przejścia ewakuacyjnego z innego pomieszczenia, jeżeli pomieszczenia te są powiązane funkcjonalnie;
9. drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczeń zagrożonych wybuchem, a także do których jest możliwe niespodziewane przedostanie się mieszanin wybuchowych lub substancji trujących, duszących bądź innych, mogących utrudnić ewakuację.

Jeżeli jesteś pracodawcą masz obowiązek opracować dokument zabezpieczenia przed wybuchem.

Podstawą prawną wykonania oceny zagrożenia wybuchu oraz dokumentu zabezpieczenia przed wybuchem określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z dnia 7 czerwca 2010 r. (Dz.U. Nr 109, poz. 719) oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej z dnia 8 lipca 2010 r. (Dz.U. Nr 138, poz. 931).